Beleefdheid: De mate waarin mate waarin je respectvol en tactvol bent in sociale situaties

Het Big Five model geeft binnen de persoonlijkheidspsychologie een diepgaand inzicht in de verschillende dimensies die onze persoonlijkheid bepalen.

Eén van de meest interessante dimensies binnen dit model is Meegaandheid, welke verder kan worden opgesplitst in de subdimensies compassie en beleefdheid.

In dit artikel richten we ons op één van deze subdimensies: beleefdheid. Beleefdheid zegt veel over hoe we omgaan met anderen, conflicten vermijden en sociale harmonie nastreven. Beleefdheid bestaat uit drie onderdelen: sympathie, altruïsme en vertrouwen.

Ben je op dit moment nog niet op de hoogte hoe hoog of laag jouw beleefdheid is? 

Wat is Beleefdheid?

Beleefdheid, als subdimensie van Meegaandheid, verwijst naar de mate waarin een persoon respectvol en tactvol is in sociale situaties. 

Mensen die hoog scoren op beleefdheid tonen vaak een sterke neiging om anderen niet te kwetsen, conflicten te vermijden en sociaal geaccepteerd gedrag te vertonen. 

Ze streven naar harmonie en proberen anderen niet voor het hoofd te stoten. Beleefdheid zie je terug in twee sterke kenmerken.

• Vertrouwen: Vertrouwen betreft hoe snel iemand bereid is om anderen te vertrouwen. Personen met een hoog niveau van vertrouwen geloven in het goede in anderen en zijn geneigd om mensen het voordeel van de twijfel te geven.
• Agressie: In hoeverre je in staat bent om boosheid en agressie te tonen of dit zult onderdrukken (iedereen is agressief en boos maar niet iedereen uit het). 

Kenmerken van een Hoge Beleefdheid

Om een beter begrip te krijgen van beleefdheid, is het nuttig om te kijken naar de specifieke kenmerken van mensen die hoog scoren op deze eigenschap. We bespreken de belangrijkste kenmerken van hoge beleefdheid en hoe deze zich manifesteren in het dagelijks leven.

• Tactvolheid: Individuen met een hoge beleefdheid zijn bedreven in het zorgvuldig kiezen van hun woorden en daden om anderen niet te kwetsen. Ze zijn zich bewust van sociale normen en handelen dienovereenkomstig.
• Conflictmijding: Deze personen geven de voorkeur aan het vermijden van conflicten en proberen situaties te de-escaleren voordat ze uit de hand lopen. Ze streven naar vreedzame oplossingen en proberen anderen tevreden te stellen.
• Respectvol gedrag: Ze tonen consistent respect voor anderen, ongeacht de situatie. Dit maakt hen vaak geliefd en gewaardeerd in sociale kringen.

Daarnaast komt de volgende eigenschap voort uit beleefdheid:

Vertrouwen: Hun neiging om anderen te vertrouwen bevordert positieve relaties en een gevoel van veiligheid in hun sociale kringen.

Voordelen van Hoge Beleefdheid

Hoge beleefdheid brengt verschillende voordelen met zich mee die zowel in persoonlijke als professionele contexten van pas kunnen komen. Hier zijn enkele van de belangrijkste voordelen van een hoge score op beleefdheid.

• Goede sociale relaties: Door hun respectvolle en conflictvermijdende houding bouwen ze vaak sterke en stabiele relaties op met anderen, wat bijdraagt aan een positieve sociale omgeving.
• Werkplezier: Hun vermogen om harmonie te bevorderen en conflicten te vermijden draagt bij aan een prettige werkomgeving, wat hun eigen werkplezier en dat van hun collega's verhoogt.
• Betrouwbaarheid: Ze worden vaak gezien als betrouwbaar en verantwoordelijk, omdat ze zich houden aan sociale normen en verwachtingen, wat hen waardevolle teamleden maakt.

Nadelen van Hoge Beleefdheid

Hoewel een hoge beleefdheid vele voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen waar rekening mee moet worden gehouden. Hieronder zoomen we in op de potentiële uitdagingen en valkuilen van een hoge score op beleefdheid.

• Moeite met assertiviteit: De neiging om conflicten te vermijden kan leiden tot moeite met assertief optreden, wat ertoe kan leiden dat hun eigen behoeften en wensen worden genegeerd.
• Onderdrukking van emoties: Ze kunnen hun eigen gevoelens onderdrukken om anderen tevreden te stellen, wat op de lange termijn kan leiden tot stress en ontevredenheid.
• Gebrek aan authenticiteit: In hun poging om beleefd en respectvol te zijn, kunnen ze soms moeite hebben om oprecht en eerlijk te zijn over hun eigen gevoelens en meningen. Voor goede relaties is eerlijkheid vaak ook belangrijk en het kan relaties schaden om niet eerlijk/authentiek te zijn.

Kenmerken van Lage Beleefdheid

Aan de andere kant van het spectrum bevinden zich mensen met een lage beleefdheid. Dit hoofdstuk beschrijft de kenmerken van mensen die laag scoren op beleefdheid en hoe dit hun gedrag en aanpak beïnvloedt.

• Gezond wantrouwen: Personen met een lage beleefdheid zijn kritisch, stellen zaken ter discussie en hebben dus een kritische houding.
• Confrontatiebereidheid: Ze schuwen conflicten niet en zijn bereid om meningsverschillen direct aan te pakken, zelfs als dit betekent dat er spanningen ontstaan.
• Onafhankelijkheid: Ze handelen op basis van hun eigen overtuigingen en laten zich minder beïnvloeden door sociale verwachtingen en conventies.

Voordelen van Lage Beleefdheid

Lage beleefdheid heeft zijn eigen reeks voordelen die het leven op verschillende manieren kunnen verrijken. Hieronder bespreken we de positieve aspecten van een lage score op beleefdheid.

• Assertiviteit: Hun directheid en confrontatiebereidheid stellen hen in staat om assertief op te treden en hun eigen belangen te verdedigen, wat hen kan helpen om te krijgen wat ze willen.
• Authenticiteit: Ze zijn vaak eerlijk en transparant, wat kan bijdragen aan oprechte en betekenisvolle relaties, zelfs als deze relaties af en toe uitdagend zijn.
• Efficiëntie: Door direct en to the point te zijn, kunnen ze tijd en energie besparen in situaties waar snelle besluitvorming nodig is.

Aan de slag met Beleefdheid

Beleefdheid is een interessante eigenschap binnen de dimensie Meegaandheid van het Big Five model. Of je nu van nature beleefd bent of niet, het begrijpen en cultiveren van deze eigenschap kan je helpen om betere relaties te bouwen en een positieve omgeving te creëren in zowel je persoonlijke als professionele leven. 

Door inzicht te krijgen in de voordelen en nadelen van zowel hoge als lage beleefdheid, kun je beter begrijpen hoe deze eigenschap jouw gedrag en prestaties beïnvloedt en hoe je je sterke punten kunt benutten en je zwakke punten kunt verbeteren.

Doe nu direct de persoonlijkheidstest om erachter te komen wat jij scoort op beleefdheid, zodat je weet welke tips je uit dit artikel kan gaan inzetten.