Blauwe persoonlijkheid: zin, onzin en tips

Van een blauwe persoonlijkheid wordt gezegd dat iemand van nature geneigd is om informatie te verwerken en beslissingen te nemen. Blauw staat voor analyse, structuur en oog voor detail. Mensen met veel blauw in hun gedrag willen dingen eerst begrijpen voordat ze in actie komen.

Het begrip komt uit persoonlijkheidsmodellen zoals DISC, waarbij gedrag aan kleuren wordt gekoppeld. Maar bestaat een blauwe persoonlijkheid wel echt? Iemands persoonlijkheid is natuurlijk veel rijker dan één kleur.

Daarom is het goed om kleurmodellen kritisch te bekijken. Wil je écht weten hoe iemand in elkaar zit? Dan geeft een wetenschappelijk model zoals de Big Five je een vollediger en betrouwbaarder beeld.

Van consciëntieuze personen wordt gezegd dat ze houden van zaken goed uitzoeken voordat ze stappen zetten. Ze zijn gericht op kwaliteit, nauwkeurigheid en betrouwbaarheid. In hun werk stellen ze hoge eisen aan zichzelf en aan anderen.

Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat een blauwe persoonlijkheid niet bestaat. De eigenschap die men in DISC probeert te omschrijven die wél bestaat is de eigenschap Consciëntieusheid uit het Five Factor Model ofwel Big Five Model. Op deze persoonlijkheidseigenschap kan men scoren tussen 0 en 100. Het is een spectrum in plaats van een label of kleur. Geen hokje, maar nuance.

Mensen die hoog scoren op Consciëntieusheid werken graag gestructureerd en zoeken naar zekerheid voordat ze keuzes maken. Dit wordt daarom ook vaak consciëntieus genoemd.

Hieronder lees je de belangrijkste kenmerken van een consciëntieus persoon.

Consciëntieuze personen zijn sterk doelgericht. Het zijn vaak ambitieuze mensen en harde werkers. Ze zijn het liefst de hele dag bezig als echte bezige bij’tjes die zich productief willen voelen. Ze hebben van nature veel discipline.

Nauwkeurigheid is voor consciëntieuze vanzelfsprekend. Of het nu om details in een rapport gaat of het naleven van afspraken, consciëntieuze personen letten op de kleine dingen die voor het eindresultaat het verschil maken. Ze willen dingen graag goed doen.

Consciëntieuze personen nemen liever geen onnodige risico’s. Ze denken vooruit, wegen opties zorgvuldig af en nemen de tijd om tot een besluit te komen. Dat betekent niet dat ze geen actie durven nemen, maar wel dat ze eerst zeker willen weten dat het de juiste stap is.

Consciëntieuze personen houden ervan om hun werk goed te organiseren en overzicht te hebben. Ze werken graag met heldere systemen en duidelijke afspraken. Daardoor weten anderen ook wat ze aan hen hebben. Ze leven gestructureerd en geordend.

De sterke kanten van consciëntieus gedrag zorgen voor kwaliteit en betrouwbaarheid, maar als deze eigenschappen doorschieten kunnen ze ook in de weg zitten.

Daarom is het goed om je bewust te zijn van de valkuilen die bij consciëntieus gedrag horen. Zo kun je als consciëntieus persoon zelf leren schakelen waar nodig en als collega of leidinggevende beter inspelen op wat iemand met een hoge mate van consciëntieusheid nodig heeft.

Hieronder lees je de meest voorkomende valkuilen van een consciëntieus persoon.

Consciëntieuze personen willen dingen graag tot in de puntjes goed doen. Dat is op zich een kracht, maar kan ook tot perfectionisme leiden. Ze blijven soms te lang sleutelen of uitstellen omdat het nog net iets beter kan waardoor bijvoorbeeld deadlines onder druk komen te staan.

Een consciëntieus persoon heeft oog voor details en ziet daardoor ook snel wat er niet klopt. Ze zijn vaak scherp in hun feedback en leggen de lat hoog. Dat is waardevol, maar kan ook als (te) kritisch overkomen op collega’s die behoefte hebben aan meer ruimte en vertrouwen. Hiermee kan ontevredenheid ontstaan.

Consciëntieuze personen zijn gericht op structuur en orde. Ze werken het liefst met een duidelijke planning. Wanneer dingen anders lopen, zijn ze stressgevoelig en inflexibel. Ze hebben moeite met hun werk als er geen duidelijke structuur of orde is.

Consciëntieuze personen communiceren zorgvuldig en gestructureerd. Ze houden ervan als gesprekken helder en to the point blijven. Losse verhalen of vaagheden passen daar minder goed bij. Voor hen telt vooral of de informatie klopt en volledig is.

In gesprekken stellen consciëntieuze personen graag doelgerichte vragen. Niet om anderen te testen, maar om tot productiviteit en resultaat te komen. Ze denken doelgericht, redeneren stap voor stap en willen precies weten waar ze aan toe zijn.

Emotionele of te losse communicatie kan voor een consciëntieus persoon oncomfortabel zijn. Ze geven de voorkeur aan doelgerichtheid. Wees dus duidelijk en concreet als je met iemand die zeer consciëntieus is, in gesprek bent. Daarmee creëer je het meeste wederzijds begrip.

Samenwerken met een consciëntieus persoon vraagt om helderheid en structuur. Ze willen graag precies weten wat er van hen verwacht wordt en waarderen het als afspraken duidelijk zijn vastgelegd. Vage instructies of onduidelijke doelen kunnen hen juist onzeker maken of afremmen.

Consciëntieuze personen houden ervan om zaken eerst goed uit te denken. Geef ze de ruimte om dit te doen, zeker bij complexe vraagstukken. Tegelijk helpt het om samen te bewaken wanneer ‘goed genoeg’ ook echt goed genoeg is, zodat het werk niet onnodig vertraagt.

Wees eerlijk en onderbouw je standpunten. Consciëntieuze personen prikken snel door vage verhalen heen en hebben behoefte aan feiten. Wanneer je daarin voorziet, krijg je een loyale en zeer nauwkeurige samenwerkingspartner.

In stressvolle situaties schiet consciëntieus gedrag vaak verder door in controle en precisie. Een consciëntieus persoon gaat nog meer behoefte krijgen aan feiten, zekerheid en structuur. Ze willen grip houden op wat er gebeurt en nemen liever geen risico’s.

Dat kan er in de praktijk toe leiden dat ze besluitvorming vertragen of zich terugtrekken om eerst alles uit te willen zoeken. Tegelijk kunnen ze in hun communicatie nog kritischer of afstandelijker overkomen, juist omdat ze druk bezig zijn om overzicht te creëren.

In dit soort momenten helpt het om duidelijke prioriteiten te stellen en aan te geven wat nu echt belangrijk is. Geef consciëntieuze personen tijd en ruimte om dingen goed te doen, maar bewaak ook dat ze niet blijven hangen in details. Helder communiceren en afspraken concreet houden werkt in stressvolle situaties het beste.

DISC is populair omdat het eenvoudig en herkenbaar is, maar het is goed om te weten dat DISC geen wetenschappelijk gevalideerd model is.

De test is niet betrouwbaar. Dat betekent dat het niet meet wat het zou moeten meten. Als iemand een DISC test maakt, kunnen we nog steeds geen voorspellingen of goede aannames doen over een persoon en zijn persoonlijkheid.

Wil je wél weten hoe je écht in elkaar zit? Dan is een Big Five persoonlijkheidstest een betere keuze, omdat deze wel wetenschappelijk onderbouwd is.

Benieuwd hoe jij scoort op de vijf dimensies? Met de Big Five test van Persoonlijkheid.nl ontvang je een uitgebreid persoonlijkheidsrapport waarmee je direct aan de slag kunt. Je ontdekt hoe jouw eigenschappen je kunnen helpen om meer uit jezelf te halen.