Persoonlijkheidstesten worden steeds vaker gebruikt om jezelf beter te begrijpen of om te ontdekken hoe je teams beter met elkaar samenwerken. Twee bekende modellen zijn de Big Five en de MBTI, maar ze werken op een totaal andere manier.
De Big Five kijkt naar vijf persoonlijkheidsdimensies en laat zien hoe je scoort op een schaal. MBTI deelt mensen in vaste types in, zoals ‘de denker’ of ‘de doener’. Beide modellen hebben hun eigen sterke en zwakke punten.
In dit artikel lees je hoe beide modellen werken, wat de belangrijkste verschillen zijn en welke test het beste bij jou past.
Big Five in het kort
De Big Five persoonlijkheidstest is een van de meest onderzochte en betrouwbare persoonlijkheidsmodellen. Waar mensen bij veel andere modellen in hokjes worden geplaatst kijkt de Big Five naar vijf brede dimensies die samen laten zien hoe iemand in elkaar zit.
Dit zijn de vijf dimensies van de Big Five:
- Openheid voor ervaringen. Hoe nieuwsgierig en creatief ben je? Sta je open voor nieuwe ideeën en ervaringen?
- Consciëntieusheid. Ben je gestructureerd en doelgericht of juist flexibel en spontaan?
- Extraversie. Haal je energie uit sociale interacties of laad je juist op als je alleen bent?
- Meegaandheid. Hoe vriendelijk, empathisch en samenwerkingsgericht ben je?
- Neuroticisme. Hoe ga je om met stress en negatieve emoties?
Omdat je bij de Big Five op een schaal scoort in plaats van in een hokje wordt geplaatst, krijg je een genuanceerd en realistisch beeld van jezelf. Dit maakt de Big Five niet alleen super waardevol voor persoonlijke ontwikkeling, maar ook voor professionele toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan coaching of recruitment.
Myers-Briggs Personality Typing System (MBTI) in het kort
MBTI is een persoonlijkheidsmodel dat mensen indeelt in 16 types. Het model is gebaseerd op de theorieën van Carl Jung en kijkt naar vier voorkeuren die samen bepalen hoe je denkt, beslissingen neemt en met anderen omgaat.
De vier voorkeuren van MBTI zijn:
- Introvert (I) of extravert (E). Krijg je energie van alleen zijn of juist van sociale interactie?
- Intuïtief (N) of observerend (S). Richt je je meer op ideeën en concepten of op feiten en details?
- Denken (T) of voelen (F). Maak je beslissingen vooral op basis van logica of eerder vanuit je emoties?
- Oordelen (J) of waarnemen (P). Geef je de voorkeur aan structuur en planning of aan spontaniteit en flexibiliteit?
Door deze voorkeuren te combineren ontstaan 16 unieke persoonlijkheidstypen, zoals “De Architect” (INTJ) of “De Campagnevoerder” (ENFP). MBTI is vooral populair vanwege de herkenbare en toegankelijke beschrijvingen, die inzicht geven in sterke punten, uitdagingen en communicatiestijlen.
De verschillen tussen Big Five en MBTI
Zowel de Big Five als MBTI helpen je om jezelf beter te begrijpen, maar ze doen dat op een totaal andere manier. De Big Five is gebaseerd op betrouwbaar onderzoek en geeft een genuanceerd beeld van je persoonlijkheid terwijl MBTI werkt met vaste types die meer gericht zijn op herkenning en zelfreflectie. Dit zijn de belangrijkste verschillen tussen de Big Five en MBTI:
Wetenschappelijke basis
Een groot verschil is dat de Big Five is ontwikkeld op basis van tientallen jaren psychologisch onderzoek en wereldwijd wordt erkend als de meest betrouwbare methode om persoonlijkheid te meten.
MBTI is ontwikkeld als een praktische tool en heeft geen betrouwbare, bewezen onderbouwing. Hoewel het model veel wordt gebruikt is er weinig bewijs dat de resultaten altijd consistent of accuraat zijn.
In Nederland hebben we een onafhankelijk instituut om persoonlijkheidstests te testen. Dat instituut heet COTAN: de Commissie Testaangelegenheden Nederland. Er zijn meer dan 850 persoonlijkheidstests getest, maar MBTI staat hier niet in.
Ook veegt een werkgroep de vloer aan met MBTI. Ze winden er geen doekjes om dus. De letterlijke uitspraak: ‘Hier en daar vind je een goed gelukt gerecht, maar de misbaksels domineren helaas het menu.’
Persoonlijkheid versus voorkeuren
Een ander verschil is dat de Big Five je persoonlijkheid meet op een spectrum. Je krijgt namelijk een score op vijf dimensies waardoor je een compleet beeld krijgt van hoe je denkt, voelt en handelt.
Het MBTI model werkt anders. Dit model deelt mensen namelijk op in 16 persoonlijkheidstypen op basis van voorkeuren. MBTI helpt hierdoor vooral bij zelfreflectie, maar biedt minder nuance dan de Big Five, omdat het je in een vast type plaatst.
Detailniveau
De Big Five geeft een uitgebreid en genuanceerd inzicht in persoonlijkheid, doordat het werkt met scores op vijf dimensies. Dit maakt het geschikt voor diepgaande analyses waarmee je jouw persoonlijk echt leert begrijpen.
MBTI biedt een meer toegankelijk overzicht, maar de categorisatie in 16 typen maakt het minder gedetailleerd. Hierdoor gaat belangrijke informatie over persoonlijkheidsverschillen verloren en dat maakt de methode minder betrouwbaar.
Toepassingsgebied
De Big Five is breed inzetbaar. Zo wordt het model gebruikt voor persoonlijke ontwikkeling, teamcoaching, werving en psychologisch onderzoek. De resultaten zijn betrouwbaar en kunnen helpen bij gerichte groei.
MBTI wordt vooral ingezet voor zelfreflectie en het verbeteren van samenwerking binnen teams. Het model is toegankelijk en makkelijk te begrijpen, maar niet geschikt voor situaties waarin een gedetailleerde persoonlijkheidsanalyse nodig is.
Overeenkomsten tussen Big Five en MBTI
Ondanks de verschillen tussen de Big Five en MBTI hebben deze modellen ook een aantal overeenkomsten. Zo worden beide modellen gebruikt om inzicht te krijgen in persoonlijkheid en gedrag. De inzichten uit deze modellen kunnen vervolgens helpen bij zowel persoonlijke- als professionele ontwikkeling.
Inzicht in jezelf en anderen
Zowel de Big Five als MBTI helpen je beter te begrijpen wie je bent en hoe je omgaat met anderen. Beide modellen geven je concrete handvatten om je sterke punten te benutten, effectiever te communiceren en beter samen te werken. Dit maakt zowel de Big Five als MBTI waardevol voor persoonlijke- en professionele ontwikkeling.
Toegankelijkheid
Beide modellen zijn makkelijk te begrijpen en geschikt voor iedereen die meer inzicht wil in zichzelf. Je hoeft geen psycholoog te zijn om de resultaten te kunnen interpreteren. Met een korte test krijg je al waardevolle inzichten. Of je nu een professional bent of gewoon nieuwsgierig bent naar je eigen persoonlijkheid.
Breed toepasbaar
De laatste overeenkomst is dat zowel de Big Five als MBTI worden gebruikt in verschillende contexten. Je kunt in dit geval bijvoorbeeld denken aan teamontwikkeling, coaching en leiderschapstraining. Of je nu wilt groeien in je carrière, beter wilt samenwerken of gewoon meer wilt weten over jezelf, beide modellen bieden je erg waardevolle inzichten.
Sterktes en zwaktes per model
Elk model heeft zijn eigen voordelen, maar ook beperkingen. Of je kiest voor de Big Five of MBTI methode hangt af van wat je wilt bereiken. Hieronder zetten we de belangrijkste sterktes en zwaktes van beide modellen op een rij.
Sterktes van de Big Five
De Big Five heeft een aantal duidelijke voordelen die het model uniek maken:
- Wetenschappelijk onderbouwd. Het model is gebaseerd op decennia aan psychologisch onderzoek en wordt wereldwijd erkend als dé standaard in persoonlijkheidsanalyse.
- Genuanceerd en gedetailleerd. De Big Five meet persoonlijkheid op vijf dimensies, wat een compleet en betrouwbaar beeld oplevert.
- Breed inzetbaar. Door de diepgang is de Big Five geschikt voor uiteenlopende toepassingen, zoals persoonlijke groei, coaching en teamontwikkeling.
Zwaktes van de Big Five
Ondanks de sterke punten heeft de Big Five ook enkele beperkingen:
- Complexiteit. Door de diepgang kan het model overweldigend zijn voor mensen die op zoek zijn naar snelle en eenvoudige inzichten.
- Tijdsinvestering. Het invullen en interpreteren van de test vraagt meer tijd dan bij eenvoudiger modellen zoals MBTI.
Sterktes van MBTI
MBTI is een populaire methode wegens de eenvoud en herkenbaarheid. Dit maakt het voor veel mensen aantrekkelijk:
- Toegankelijk en eenvoudig. Het model is makkelijk te begrijpen en snel toe te passen. Ook zonder uitgebreide training of achtergrondkennis.
- Herkenbare persoonlijkheidstypen. De 16 persoonlijkheidstypen worden omschreven met duidelijke en aansprekende voorbeelden.
- Praktisch gericht. MBTI biedt snelle inzichten die je direct kunt toepassen. Bijvoorbeeld om je communicatiestijl te verbeteren of beter samen te werken.
Hoewel MBTI nuttige inzichten kan geven, is het wetenschappelijk minder sterk onderbouwd. Doordat het model mensen in vaste types plaatst mist het de nuance die persoonlijkheid zo veelzijdig maakt. De Big Five is daarentegen wél wetenschappelijk onderbouwd en biedt een completer en genuanceerder beeld van hoe je denkt, voelt en handelt.
Zwaktes van MBTI
Hoewel MBTI toegankelijk is, heeft het ook een aantal beperkingen:
- Geen wetenschappelijke basis. MBTI wordt vaak bekritiseerd vanwege het gebrek aan bewezen onderbouwing en betrouwbaarheid.
- Categorisatie. Het model deelt mensen op in 16 vaste typen waardoor nuances in persoonlijkheid verloren gaan.
- Beperkte diepgang. In vergelijking met de Big Five biedt MBTI minder gedetailleerde inzichten in persoonlijkheid.
Big Five vs. andere persoonlijkheidsmodellen
Naast MBTI zijn er nog andere modellen die persoonlijkheid proberen te beschrijven. Denk aan DISC, 16 personalities en het Enneagram. Elk van deze modellen heeft zijn eigen opvattingen, maar de Big Five onderscheidt zich door de betrouwbare, bewezen onderbouwing en de focus op persoonlijkheid als een spectrum. Hieronder een vergelijking van deze modellen met Big Five:
- Big Five versus DISC. DISC richt zich op zichtbaar gedrag en communicatie, terwijl de Big Five diepere persoonlijkheidsstructuren analyseert. DISC is eenvoudig en praktisch voor teamtrainingen, terwijl de Big Five geschikter is voor diepgaande analyses, zoals coaching of werving.
- Big Five versus 16 personalities. 16 personalities deelt persoonlijkheid in 16 categorieën, gebaseerd op gedragsvoorkeuren. De Big Five werkt met dimensies, wat een completer en genuanceerder beeld oplevert. Daarnaast is de Big Five wél bewezen, betrouwbaar onderbouwd.
- Big Five versus Enneagram. Het Enneagram richt zich op negen persoonlijkheidstypen en heeft een meer spirituele en introspectieve insteek. De Big Five is breder toepasbaar en biedt meer objectieve inzichten, terwijl het Enneagram vaak wordt gebruikt voor persoonlijke en emotionele groei.
Wat de Big Five uniek maakt is de combinatie van diepgang, betrouwbaarheid en brede toepasbaarheid. Dit maakt het model super waardevol voor iedereen die écht inzicht wil krijgen in zijn of haar persoonlijkheid.
Aan de slag met inzichten uit de Big Five persoonlijkheidstest
Wil je jezelf beter begrijpen? De Big Five persoonlijkheidstest van Persoonlijkheid.nl helpt je om te ontdekken waar jouw sterke kanten liggen en hoe je die optimaal benut.
Na het invullen van de test ontvang je direct je persoonlijke blauwdruk met jouw scores op de vijf dimensies. Dit rapport legt niet alleen uit wie je bent en wat je kunt, maar helpt je ook om het vervolgens te vertalen naar de praktijk. In je persoonlijke en professionele leven.
Wil jij je persoonlijke blauwdruk claimen en ontdekken hoe je jouw sterke kanten nog beter benut? Doe de test en haal het beste uit jezelf.
